همان‌طور كه مي‌دانيد غده تيروئيد يك غده پروانه‌اي شكل است كه معمولاً در قسمت جلويي گردن قرار دارد. اين غده هورمون‌هاي تيروئيد را در خون ترشح كرده و درنتيجه به تمام بافت‌هاي بدن منتقل خواهد كرد.
براي اينكه از سلامت تيروئيد مطمئن شويد بايد تست‌هاي مختلفي مانند TSH ,T3 ,T4 و موارد مرتبط با بيماري‌هاي خود ايمني شامل Anti Tpo را آزمايش دهيد.
حال آيا نمي‌دانيد معناي نتايج آزمايش شما چيست؟ براي چگونگي تشخيص و درمان بيماري تيروئيد، بايد با تفسير آزمايش تيروئيد آشنا باشيد كه ما در اين مقاله از سايت جوان ايراني به آن مي‌پردازيم و براي شما شرح مي‌دهيم كه تست TSH در آزمايش خون به چه معناست. با ما تا پايان اين مطلب همراه باشيد تا با يادگيري اين موارد بتوانيد خودتان به تنهايي در منزل آزمايش تيروئيد را تفسير كنيد.
تيروئيد دو هورمون اصلي را در جريان خون ترشح مي‌كند. يكي از اين‌ها تيروكسين است كه حاوي چهار اتم يد است و T4 ناميده مي‌شود. اين هورمون خود به تري يدوتيرونين (T3) تبديل مي‌شود كه حاوي سه اتم يد است. درواقع اين T3 است كه ازنظر بيولوژيكي فعال بوده و متابوليسم بدن شما را تنظيم مي‌كند. مقدار T4 و T3 ترشح شده، توسط غده هيپوفيز كه در زير مغز شما قرار دارد تنظيم مي‌شود.
آمادگي قبل از آزمايش تيروئيد
معمولاً قبل از آزمايش تيروئيد، آمادگي خاصي نياز ندارد، ولي اگر دارو مصرف مي‌كنيد در اين مورد با پزشك خود مشورت كنيد. مكمل‌هاي بيوتين و يا ويتامين B7 را حداقل ۲ روز قبل از آزمايش قطع كنيد، زيرا در صحت نتيجه آزمايش اختلال ايجاد مي‌كند. البته اگر مولتي ويتاميني مصرف مي‌كنيد كه مقدار كمي بيوتين دارد، احتمالاً با آزمايش تيروئيد تداخل نداشته باشد ولي حتماً با پزشك صحبت كنيد.
استروژن‌ها، مانند ***هاي ضدبارداري يا مصرف آن در دوران بارداري، باعث سطوح بالاي T4 و T3 مي‌شوند. اگر اين نوع ***ها را مصرف مي‌كنيد حتماً به پزشك اطلاع دهيد.
هزينه آزمايش تيروئيد
اگر تحت پوشش بيمه باشيد ممكن است بيمه هزينه آزمايش شما را بدهد. البته شما عزيزان بايد بدانيد كه هزينه آزمايش تيروئيد بستگي به محل انجام آن هم دارد و هزينه آن در آزمايشگاه‌ها متفاوت است.
زمان آزمايش تيروئيد
اگر علائم كمكاري و يا پركاري تيروئيد را داشته باشيد، پزشك ممكن است آزمايش TSH را تجويز كند. همچنين اين آزمايش براي ساير اختلالات تيروئيد كاربرد دارد. اين اختلالات شامل گواتر، بيماري گريوز، تيروئيديت هاشيموتو و ندول تيروئيد بوده كه باعث كمكاري و يا پركاري تيروئيد مي‌شوند.
نشانه‌هاي كمكاري تيروئيد و همچنين پركاري آن را در ادامه اين مقاله از سايت جوان ايراني شرح مي‌دهيم.
علائم كمكاري تيروئيد
افسردگي
تحريك پذيري
افزايش وزن
خستگي
عضلات دردناك
احساس سرما
پوست خشك
موهاي نازك و خشك
داشتن يبوست
نوسانات خلقي
قاعدگي نامرتب
ضربان قلب آهسته
مشكلات باروري
علائم پركاري تيروئيد
كاهش وزن
استرس و اضطراب
بي‌خوابي
عدم تحمل گرما
ضربان قلب سريع و يا نامنظم
اجابت مزاج مكرر و شل
ازآنجايي‌كه تشخيص زودهنگام بيماري تيروئيد نتايج بهتري را براي بيماران به همراه دارد، درنتيجه افراد مي‌توانند حتي بدون علائم نيز آزمايش تيروئيد بدهند و يا اگر سابقه خانوادگي بيماري تيروئيد دارند و همچنين دچار اختلالات خود ايمني هستند، مي‌توانند در اين مورد آزمايش‌هاي لازم را انجام دهند.
همراهان گرامي سايت جوان ايراني دقت كنيد هورمون‌هايي كه تيروئيد توليد مي‌كند بر تمام سيستم‌هاي بدن تأثير خودش را مي‌گذارد. غير از علائمي كه ذكر شد اگر فرد دچار ريتم‌هاي غيرطبيعي قلب، سطح كلسترول بالا، اختلالات سلامت روان و همچنين اختلالات پوستي شود، پزشك براي او آزمايش تيروئيد تجويز مي‌كند تا عملكرد تيروئيد را بررسي كند.
براي برخي از زنان در دوران بارداري غربالگري با آزمايش TSH توصيه مي‌شود. حتي اگر اين زنان بدون علائم باشند ولي شرايط زير را داشته باشند بايد آزمايش تيروئيد بدهند:
سابقه خانوادگي بيماري تيروئيد
كمبود يد در محل زندگي
سنين بالاي ۳۰ سال
سابقه ناباروري، سقط جنين و يا زايمان زودرس
چاقي با شاخص توده بدني بالاي ۴۰
همچنين نوزادان تازه متولد شده از نظر كمكاري تيروئيد غربالگري مي‌شوند. اگر اين بيماري زود تشخيص داده شود، اثرات آن در كودكان نيز بسيار كم است. ازآنجايي‌كه T4 براي رشد مغز ضروري است پزشكان علاوه بر TSH سطح T4 را نيز اندازه‌گيري مي‌كنند.
دقت داشته باشيد اگر سطح TSH غيرطبيعي باشد، در اين صورت پزشك براي اينكه عملكرد تيروئيد شما را متوجه شود، آزمايش‌هاي ديگر مانند T3, T4 و همچنين فيري تي سه و فيري تي چهار را نيز تجويز مي‌كند.
در كل پزشك ممكن است پانل تيروئيدي كه شامل چندين آزمايش تيروئيد است را تجويز كند.
گاهي اوقات پزشك علاوه بر آزمايش خون، سونوگرافي و اسكن تيروئيد نيز تجويز مي‌كند.
دلايلي كه پزشك اسكن تيروئيد تجويز مي‌كند:
تعيين اينكه آيا گره‌هاي تيروئيد گرم است يا سرد
اندازه‌گيري گواتر قبل از درمان
پيگيري بعد از جراحي سرطان تيروئيد
سؤالاتي كه بايد از پزشك بپرسيد:
آيا هورمون TSH در محدوده طبيعي قرار دارد؟
تيروئيد من كم‌كار است يا پركار؟
علائم پركاري و يا كمكاري تيروئيد چيست؟
آيا بيماري خود ايمني مانند هاشيموتو دارم؟
چه آزمايش‌هايي بايد انجام دهم؟
آيا داروهايي كه مصرف مي‌كنم با آزمايش تيروئيد تداخل دارند؟
چه آمادگي‌هايي قبل از آزمايش تيروئيد نياز است؟
نحوه گرفتن آزمايش تيروئيد:نحوه گرفتن آزمايش تيروئيد:
فردي كه از شما خون مي‌گيرد، نوار را دور بازوي شما مي‌بندد و دقيقاً آن ناحيه كه سوزن وارد پوست شما مي‌شود را ضدعفوني مي‌كند. نمونه خون از بازوي شما گرفته‌شده و سپس خون را وارد لوله نمونه مي‌كند.
در اين صورت ممكن است احساس سوزش بسيار خفيفي داشته باشيد. بعدازاينكه نمونه خون شما گرفته شد، بايد يك تكه گاز يا باند را با فشار ملايم روي جاي سوزن قرار دهيد. البته ممكن است كمي كبودي داشته باشيد كه طبيعي است.
ولي اگر درد زيادي داريد و يا ناحيه اطراف قرمز و متورم شده به پزشك مراجعه كنيد، چون نشانه اين است كه شما مبتلا به عفونت شده‌ايد.
چگونه مي‌توان از آزمايش خون براي تشخيص اختلالات تيروئيد استفاده كرد؟
پزشك شما اين آزمايش‌ها را همراه با علائم و احساسات شما تفسير مي‌كند تا تشخيص دهد كه آيا اختلال تيروئيد داريد يا خير. اگر داريد، چقدر شديد است و چگونه مي‌توان آن را درمان كرد. اگر نتايج TSH و FT4 شما خارج از محدوده نرمال باشد، ممكن است پزشك آزمايش‌هاي اضافي را تجويز كند.
اگر سطح TSH بالاتر از محدوده نرمال باشد، T4 خون اندازه‌گيري مي‌شود.اگر سطح TSH كمتر از محدوده نرمال باشد، T4 و T3 خون اندازه‌گيري مي‌شود.دقت اندازه‌گيري نتايج آزمايشهمراهان گرامي مجله جوان ايراني بايد بدانيد كه نتيجه هيچ آزمايشي صد در صد درست نيست، ولي اكثر آزمايشگاه‌ها از دستگاه‌ها و فرايندهاي بسيار دقيق براي اندازه‌گيري تي اس اچ استفاده مي‌كنند.
البته برخي از عوامل هستند كه باعث نوسان درنتيجه آزمايش مي‌شوند كه در ادامه بررسي مي‌كنيم:
سن: در افراد مسن و سنين بالاي ۸۰ سال، سطح TSH بالاتر از حد طبيعي قرار دارد. بااين‌حال فرد هيچ علائم خاصي نداشته و مشكل سلامتي ندارد.بيماري‌هاي شديد: اگر بيماري‌هاي غير مرتبط با تيروئيد داشته باشيد ممكن است به‌طور موقت، سطح تي اس اچ شما پايين بيايد.بارداري: ميزان تي اس اچ در سه ماه اول بارداري كمي كمتر از حد نرمال آن است سپس كم كم به‌مرورزمان افزايش مي‌يابد.ساير آزمايش‌هاي مرتبط با تيروئيد:نتايج آزمايش‌هاي ديگر مانند فيري T4 و آنتي‌بادي‌هاي تيروئيد، بر تفسير پزشك از آزمايش تأثير مي‌گذارد. البته دقت داشته باشيد غير از كمكاري و پركاري تيروئيد، اگر سطح تيروئيد غيرطبيعي باشد ممكن است به دليل عدم عملكرد صحيح غده هيپوفيز نيز باشد.
سطوح طبيعي تيروئيد چقدر است؟سطح نرمال تيروئيد، به‌ويژه براي TSH (هورمون محرك تيروئيد)، در محدوده 0.5 تا 5.0 mIU/L (ميلي واحد بين‌المللي در ليتر) قرار دارد. در بزرگ‌سالان، سطح طبيعي كل T4 بين 5 تا 12 ميكروگرم در دسي ليتر (ميكروگرم در دسي ليتر) است. همچنين در بزرگ‌سالان، محدوده طبيعي براي سطوح T3 بين 80 تا 220 نانوگرم در دسي ليتر (نانوگرم در دسي ليتر) است.
آزمايش تيروئيد مانند بسياري از آزمايش‌هاي خون فقط براي چند دقيقه زمان نياز دارد، ولي براي دريافت نتايج احتمالاً كمي طول مي‌كشد.
اين محدوده‌ها صرفاً جهت راهنما بيان‌شده و در آزمايشگاه‌ها متفاوت است. همچنين در بارداري نيز اين اعداد و ارقام تفاوت خواهد داشت.
محدوده مرجع مختلفي براي آزمايش نوزادان و كودكان خردسال وجود دارد.
تشخيص عملكرد تيروئيدشما عزيزان بايد تست‌هايي كه در ادامه معرفي مي‌شود را انجام دهيد تا بتوانيد عملكرد تيروئيد را متوجه شويد.
هورمون محرك تيروئيد (TSH)يك هورمون پيام‌رسان از هيپوفيز است كه فعاليت تيروئيد را افزايش مي‌دهد. اصلي‌ترين آزمايش تيروئيد هورمون محرك تيروئيد يا همان TSH است. ولي همان‌طور كه گفتيم براي تشخيص دقيق بيماري، بايد تست‌هاي ديگر مانند T3 و T4 را نيز آزمايش دهيد.
همچنين كمكاري تيروئيد و يا پركاري آن داراي علائم شايعي است كه مي‌توانيد به اختلال عملكرد تيروئيد پي ببريد.
اگر ميزان T4 پايين باشد به معناي اين است كه تيروئيد بيمار بوده و يا غده هيپوفيز شما غيرفعال است. درنتيجه تيروئيد براي توليد T4 تحريك نمي‌شود. بنابراين به دليل اينكه T4 پايين است، غده هيپوفيز TSH را آزاد مي‌كند. در اين صورت مقدار تي اس اچ بالا رفته و فرد مبتلا به كمكاري تيروئيد خواهد شد. علت اصلي كمكاري تيروئيد در اينجا غده تيروئيد است ولي اگر مقدار T4 پايين بوده ولي TSH بالا نباشد غده هيپوفيز باعث ايجاد كمكاري تيروئيد شده است.
تيروكسين (T4):يك هورمون تيروئيد غيرفعال است كه در صورت نياز به T3 تبديل مي‌شود. آزمايش‌هايي هستند كه فيري T4 را اندازه‌گيري مي‌كنند يا T4 آزاد (FT4) يا T4 آزاد (FTI)
اين آزمايش هنگام بررسي با TSH، عملكرد غده تيروئيد را با دقت بيشتري مشخص مي‌كند. بنابراين به‌طوركلي TSH بالا و FT4 يا FTI پايين نشان‌دهنده كمكاري تيروئيد اوليه به دليل بيماري در غده تيروئيد است. TSH پايين و FT4 يا FTI پايين نشان‌دهنده كمكاري تيروئيد به دليل مشكل در غده هيپوفيز است. TSH پايين با FT4 يا FTI بالا در افرادي كه پركاري تيروئيد دارند ديده مي‌شود.
تري يدوتيرونين (T3):هورمون فعال تيروئيد كه براي بسياري از عملكردهاي بدن استفاده مي‌شود. آزمايشات T3 اغلب براي تشخيص پركاري تيروئيد يا تعيين شدت پركاري تيروئيد مفيد است. بيماراني كه پركاري تيروئيد دارند سطح T3 آنها افزايش مي‌يابد. در برخي از افراد با TSH پايين، تنها T3 افزايش يافته و FT4 يا FTI طبيعي است. آزمايش T3 به‌ندرت در بيماران كمكاري تيروئيد مفيد است. اكثر افراد مبتلا به اختلالات تيروئيد ممكن است به‌شدت كمكاري تيروئيد با TSH بالا و FT4 يا FTI پايين باشند، اما T3 طبيعي داشته باشند.
اگر نتيجه آزمايش T3 طبيعي باشد به اين معني نيست كه تيروئيد شما سالم بوده و يا به‌خوبي كار مي‌كند. پزشك T4 و TSH را نيز آزمايش مي‌كند تا باوجوداينكه تي سه شما طبيعي است مشخص شود مشكل تيروئيد داريد يا خير.
معمولاً در زنان باردار و افرادي كه مبتلا به بيماري‌هاي كبد هستند، سطح هورمون T3 در آنها بالاتر است
اگر باردار نيستيد، افزايش T3 ممكن است به دليل بيماري گريوز، پركاري تيروئيد، تيروئيديت بدون درد، فلج دوره‌اي تيروتوكسيك و همچنين گواتر سمي باشد. البته در موارد نادر نشان‌دهنده سرطان تيروئيد و يا تيروتوكسيكوز است. در برخي موارد هم افزايش T3 نشان‌دهنده سطح بالاي پروتئين در خون است.
ولي اگر سطح T3 به‌صورت غيرطبيعي پايين باشد نشان‌دهنده كمكاري تيروئيد و يا يك بيماري مزمن است كه درنتيجه آن تي سه كاهش يافته است.
تيروگلوبولين (Tg):پروتئيني كه از b تيروئيد ساخته مي‌شود و مربوط به سرطان تيروئيد است.
آنتي بادي‌هاي تيروئيد (TPOAb ،TRAb ،TgAb): سلول‌هاي موجود در سيستم ايمني كه براي هدف قرار دادن تيروئيد يا مواد مرتبط ايجادشده‌اند و بيماري‌هاي خود ايمني را نشان مي‌دهد.
پزشك با بررسي آزمايش‌هاي تيروئيد تشخيص مي‌دهد كه بيماري‌هاي زير را داريد يا خير:
كمكاري تيروئيد (كم‌كار شدن تيروئيد)پركاري تيروئيد (عملكرد بيش از حد تيروئيد)يك بيماري خودايمني مانند بيماري گريوز يا تيروئيديت هاشيموتوچگونگي درمان بيماري تيروئيددر بسياري از مواقع مشكلات مرتبط با تيروئيد جدي نيستند و زماني نياز به درمان دارند كه علائم شما آزاردهنده شود. همان‌طور كه ذكر شد براي درمان تيروئيد پركار، عملكرد آن محدود شده، چون هورمون تيروئيد بيش از حد توليد مي‌شود و براي درمان تيروئيد كم‌كار مكمل هورمون تيروئيد تجويز مي‌شود، به دليل اينكه هورمون تيروئيد كمتر در بدن وجود دارد و تيروئيد هورمون كمتري توليد مي‌كند.
سرطان تيروئيد در كودكان و نوجوانان
سرطان تيروئيد يك نوع سرطان شايع است كه اغلب كودكان و نوجوانان را مبتلا مي‌كند. هرچند ندول هاي تيروئيد نادر و خوش‌خيم هستند ولي معمولاً در كودكان و نوجوانان به دليل سرطان تيروئيد ايجاد مي‌شود.
علائم سرطان تيروئيد در كودكان:
توده در گردن
احساس تنگي گردن
تورم غدد
مشكلات تنفسي يا بلع
صداي خشن
كمكاري تيروئيد مادرزادي:
اگر غده تيروئيد در بدو تولد رشد نكند، در اين صورت مبتلا به كمكاري تيروئيد خواهيد شد كه اگر درمان نشود نوزاد دچار مشكلات رشد و ناتواني ذهني خواهد شد.
كمكاري تيروئيد پاتروژنيك نيز زماني ايجاد مي‌شود كه كودك غده تيروئيدش را با جراحي برمي‌دارد يا از بين مي‌رود
نكته پاياني:
براي بررسي اختلالات تيروئيد و يا غده هيپوفيز، پزشكان از آزمايش خون استفاده مي‌كنند. هيپوفيز غده‌اي در پايين مغز است و با غده تيروئيد پيام‌هايي را به هم ارسال مي‌كنند كه براي حفظ سطح طبيعي بدن چه مقدار هورمون بايد توليد شود.
همان‌طور كه گفتيم محدوده طبيعي تيروئيد بر اساس چندين عامل ازجمله سن و بارداري تغيير مي‌كند. پزشكان در هنگام تفسير آزمايش تيروئيد به اين مورد توجه ويژه‌اي دارند.
اگر تجربه‌اي در خصوص اختلالات تيروئيد و نحوه آزمايش آن داريد در بخش انتهايي مقاله قسمت ديدگاه پيام خود را ثبت كنيد، همچنين مي‌توانيد سؤالات خودتان را بپرسيد.
https://irjavan.com/%d8%aa%d9%81%d8%b3%db%8c%d8%b1-%d8%a2%d8%b2%d9%85%d8%a7%db%8c%d8%b4-%d8%aa%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%a6%db%8c%d8%af/
برچسب:
،
ادامه مطلب
بازدید:
